Artist: Jacek Malczewski
Lived: 1854 - 1929
Also known as: J. Malczewski, J Malczewski
Title: Szkic do portretu kobiety, 1919
Year: 1919
Dimensions: 46,0 x 37,5 x
Tools: oil
Surfaces: cardboard
Signed: Yes
Provenance:
Polska, kolekcja prywatnaKraków, kolekcja Antoniny Rothe-RotowskiejKraków, kolekcja Jana Rothe-Rotowskiegowłasność artysty
Exhibited:
Kraków, Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie, Jacek Malczewski, 1855-1929, lipiec-wrzesień 1939.
Reproduced:
Jacek Malczewski, 1855-1929 [katalog wystawy], Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie, Kraków 1939, nr 135.
Description:
Przez całe swoje twórcze życie Jacek Malczewski malował osoby ze swojego otoczenia, znane i mniej znane. Zostawił nam wizerunki wybitnych uczonych, malarzy, pisarzy, artystów, przemysłowców i portrety osób bliżej nieokreślonych, które jednak przez to, że są bohaterami jego obrazów urastają do rangi osób ważnych i znamiennych. Pracował zawsze według skrystalizowanego schematu, w którym głównym motywem jest postać ludzka malowana do pasa, czasem w popiersiu. Dominującym elementem nad całym obrazem jest głowa człowieka i wyraz ludzkiej twarzy. Dopracowany jest w nich najmniejszy szczegół: ruch, nachylenie, grymas, spojrzenie, gest, tak, że ów szczegół staje się głównym środkiem wypowiedzianej myśli artystycznej. Portretowani Malczewskiego są zazwyczaj zapatrzeni, zasłuchani w jakieś odgłosy ze świata, jak pisał Adam Heydel „o wspaniale wydobytej, pięknej, polskiej rasie”.Prezentowana praca z 1919 roku jest bardzo rzadkim przykładem kompozycji ograniczonej w warstwie kolorystycznej, jak również wyjątkowo ciekawym przykładem na tle całej twórczości Jacka Malczewskiego, gdzie kolor odgrywał zawsze bardzo ważną rolę. Portret kobiety namalowany został w jasnej, ciepłej tonacji, przywodzi na myśl niemalże niebiańską stylistykę, jednocześnie tchnie niesamowitym spokojem.Obraz opracowany został w dojrzałym, najbardziej charakterystycznym dla Malczewskiego stylu wypowiedzi. Nie jest to podmalówka do finalnej pracy, o czym świadczy świadomie użyty walor światłocienia i punktowo położone biele oraz finalne sygnowanie artysty w prawym dolnym rogu. To opracowana w pełni scena symboliczna przedstawiająca kobietę w typowym dla Malczewskiego ujęciu modela oraz malowana ekspresyjnym gestem znamiennym dla wszystkich obrazów z dojrzałego okresu artysty. Patetyczna monumentalizacja postaci w obrazach Malczewskiego połączeniu z klasycyzującą techniką malarską, może być ciekawym przykładem próby uzyskania jeszcze większej wzniosłości tematu.
Created: 23-04-2025 22:09