Art Auction Admin

Artist: Artur Grottger

Lived: 1837 - 1867

Also known as: A. Grottger, A Grottger

Title: Pobudka (Pobudka powstańców), 1858

Year: 1858

Dimensions: 79,0 x 95,0 x

Tools: oil

Surfaces: canvas

Signed: Yes

Provenance:

Warszawa, kolekcja prywatna

Exhibited:

Suwałki, Muzeum Okręgowe w Suwałkach, Malarze polscy w Monachium („I po co myśmy tam jechali”), 2005.

Reproduced:

Malarze polscy w Monachium („I po co myśmy tam jechali”) [katalog wystawy], red. Ptaszyńska E., Fałtynowicz Z, wyd. Muzeum Okręgowe w Suwałkach, Suwałki 2005.

Description:

Artur Grottger to jeden z najwybitniejszych przedstawicieli rodzimego malarstwa historycznego. Zarówno w rysunku jak i w obrazach olejnych podejmowana przezeń tematyka związana była ściśle z historią Polski. Jak pisze Wanda Nowakowskawychowany w patriotycznej atmosferze domu rodzinnego (ojciec brał udział w Powstaniu Listopadowym 1830 roku), po studiach we Lwowie i Krakowie, które pogłębiły jeszcze jego narodowe fascynacje, podejmuje naukę w Akademii Sztuk Pięknych w Wiedniu. Żyje tam w nędzy, co doprowadza go do nieuleczalnej wówczas choroby — gruźlicy. Tworzy dużo i szybko, jakby w przeczuciu bliskiej śmierci i wówczas rysunek wysuwa się na plan pierwszy w jego działalności artystycznej — zapewne pod w pływem baśniowych kartonów Maurycego Schwinda. Praca ilustratora pism i książek przynosi mu w reszcie rozgłos i — dochody, staje się w Wiedniu znany i ceniony, sprowadza matkę i siostrę, ma więc niezbędną opiekę w czasie ciężkiej, długotrwałej choroby, na którą zapada w 1861 r. Do Wiednia przenikają już wówczas wieści o krwawych wydarzeniach w kraju, poprzedzających wybuch Powstania Styczniowego. Grottger stał się piewcą tego powstania. Wyczerpany chorobą, sztuką swoją służy „Sprawie”, tworząc kolejne cykle: Warszawa I i II oraz cykl Polonia. Po powrocie do Lwowa w 1866 r. kończy najdoskonalsze dzieło swego krótkiego życia, powstańczą epopeję Lituania, a jednocześnie pojawia się pomysł nowego, odrębnego w zamyśle cyklu Wojna. Koncepcja cyklu rodzi się długo, przechodząc różne fazy, o czym świadczą wyznania Grottgera, zawarte zwłaszcza w listach do narzeczonej, Wandy Monnć, której postać stała się prototypem Muzy — przewodniczki Artysty po „łez padole”, ziemskim piekle wojennym, jak Beatrycze w Boskiej komedii Dantego. Wojnę kończy Grottger w Paryżu, w maju 1867 r. Umiera w grudniu tegoż roku, pozostawiając swe ostatnie dzieło — testament — dla przyszłych pokoleń(„Acta Universitatis Lodziensis”, Folia Historica nr 43, 1991, ss. 4-5).

Created: 23-04-2025 22:09